Banki o planach podwyżki podatków: „To niesprawiedliwe”

Banki wyraziły zaniepokojenie planowaną podwyżką podatków – „to niesprawiedliwe”. Argumentują, że inne, bardziej dochodowe sektory gospodarki płacą niższe podatki, więc nie ma sensu mówić o podatku „solidarnościowym”, a wiele dużych międzynarodowych firm całkowicie unika płacenia podatków. Banki uważają, że utrzymanie podatku od aktywów, nawet w obniżonej formie, dodatkowo osłabi ich zdolność do udzielania kredytów.

Przypomnijmy, że w zeszłym tygodniu Ministerstwo Finansów przedstawiło inicjatywę podwyższenia stawki podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) dla banków . W przyszłym roku stawka wyniesie 30% zamiast obecnych 19%. W 2027 roku banki będą płacić CIT według stawki 26%, a w kolejnych latach – 23%.

Jednocześnie Ministerstwo Finansów planuje obniżyć „podatek bankowy” wprowadzony przez rząd PiS w 2016 roku, który obecnie wynosi 0,44% aktywów. W 2027 roku zostanie on obniżony o 10%, a w 2028 roku o 20%, co wyniesie odpowiednio 0,4% i 0,35% podstawy opodatkowania. Ministerstwo Finansów nie wyraziło jednak zamiaru zniesienia tej opłaty.

Jak reagują na to banki? Kiedyś narzekały, mówiąc: „Proszę pana, niech pan nas ssie”, niczym bohaterowie słynnego dramatu Sławomira Mrożka, ale dodawały też: „Tylko bądźcie rozsądni”. Ich przedstawiciele otwarcie deklarowali, że choć byłoby to bolesne, są gotowi zapłacić wyższy podatek dochodowy, bo budżet potrzebuje wsparcia. Apelowali jednak również do rządu o zniesienie podatku od aktywów. Jednocześnie podatek od aktywów bankowych w ubiegłym roku przyniósł do budżetu prawie 6 miliardów złotych. Ta kwota jest bardzo atrakcyjna. Na tyle atrakcyjna, że warto rozważyć obie opcje.

Co spowodowało „podatek bankowy”

Dlaczego banki tak bardzo chcą pozbyć się podatku od aktywów, wprowadzonego przez rząd PiS? Ponieważ hamuje on akcję kredytową. W ciągu ostatnich kilku lat udział kredytów bankowych dla sektora niefinansowego spadł do 30% PKB. Jednocześnie, jak pokazują dane Związku Banków Polskich (ZBP), banki zarabiają coraz mniej na kredytach, a odsetki od rządowych papierów dłużnych pochłaniają coraz większą część ich dochodów.

W 2021 roku dochody odsetkowe z kredytów dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw stanowiły prawie 80% wszystkich dochodów odsetkowych polskich banków. Dochody odsetkowe z sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz banku centralnego stanowiły nieco ponad 10%. Co to oznacza? Największy udział w przychodach odsetkowych stanowią dochody z obligacji skarbowych i bonów pieniężnych Narodowego Banku Polskiego. W 2024 roku dochody odsetkowe z kredytów spadły do nieco ponad 55% całości, podczas gdy dochody odsetkowe z obligacji, przede wszystkim obligacji skarbowych i bonów pieniężnych Narodowego Banku Polskiego, wzrosły do ponad 26%. Wynika to ze zwolnienia papierów wartościowych Skarbu Państwa, agencji rządowych oraz Narodowego Banku Polskiego z podatku od nieruchomości.

Czy zatem obniżka stawki podatku od nieruchomości proponowana przez Ministerstwo Finansów wpłynie na zainteresowanie banków udzielaniem kredytów? Odpowiedź banków jest jasna: to tylko zabieg kosmetyczny.

„Wielokrotnie wskazywaliśmy, że podstawa opodatkowania działalności bankowej jest szkodliwa dla gospodarki. Propozycje przedstawione przez Ministerstwo Finansów są całkowicie niewystarczające, ponieważ nie wskazują sposobów na zintegrowanie podatku bankowego z podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT). Nie widzimy również sposobów na wyeliminowanie szkodliwej podstawy opodatkowania działalności bankowej (CIT). To tylko pogłębi problemy z udzielaniem kredytów” – powiedział na konferencji prasowej Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich.

Jednocześnie podwyżka podatku dochodowego od osób prawnych do 30% w przyszłym roku znacząco zwiększy obciążenia podatkowe sektora. Związek Banków Polskich (ZBP) szacuje, że do 2027 roku wzrosną one z ponad 32% obecnie do prawie 47%. W kolejnych latach obciążenie to zmniejszy się do 37-38% zysku.

„Polski sektor bankowy jest już jednym z najbardziej opodatkowanych w Europie” – zauważył Tadeusz Białek.

Czy obciążenie to zaszkodzi zarówno bankom, jak i gospodarce?

Związek Banków Polskich (ZBP) obliczył, ile banki wpłaciły do budżetu państwa w ubiegłym roku

Źródło