Zliberalizowane umowy zbiorowe. Kluczowe poprawki zatwierdzone przez Parlament.

W środę Sejm zaaprobował zmiany wprowadzone przez Senat do ustawy dotyczącej układów i porozumień zbiorowych pracy. Zamiarem tych regulacji jest usprawnienie procedur zawierania wspomnianych układów i porozumień, jak również ich popularyzacja. Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Poprawki proponowane przez Senat mają charakter prawny. Sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny wcześniej zarekomendowała ich akceptację.

Układy zbiorowe pracy to forma umów społecznych. Są one zawierane w wyniku negocjacji pomiędzy pracodawcą a pracownikami, reprezentowanymi przez związki zawodowe. Mogą one regulować np. warunki zatrudnienia odmiennie niż to jest zapisane w Kodeksie pracy. Może to obejmować m.in. równoważenie obowiązków zawodowych i życia osobistego, wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań technicznych, wspieranie równości płci, zapobieganie praktykom mobbingowym czy dbałość o zdrowie psychiczne w miejscu pracy.

Ustawa, przygotowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, dostosowuje polskie prawo do dyrektywy unijnej dotyczącej adekwatnych minimalnych wynagrodzeń w Unii Europejskiej.

Przepisy UE wymagają, aby każde państwo członkowskie, w którym wskaźnik pokrycia rokowaniami zbiorowymi jest niższy niż 80 proc., ustanowiło ramy warunków sprzyjających rokowaniom zbiorowym na mocy ustawy, a także opracowało plan działań mający na celu promocję rokowań zbiorowych.

Zgodnie z tą ustawą, partnerzy społeczni będą mogli wspólnie ustalać, w jakim zakresie układ zbiorowy pracy może odmiennie regulować warunki pracy niż przepisy ustawowe. Utrzymana zostanie tzw. zasada uprzywilejowania pracownika. Oznacza ona, że postanowienia układu nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż obowiązujące przepisy prawa pracy. Zaproponowano, w formie listy otwartej, aby w ramach układów regulowane były zagadnienia takie jak np. przeciwdziałanie mobbingowi, łączenie życia zawodowego z prywatnym, bezpieczeństwo i higiena pracy, doskonalenie zawodowe i urlopy szkoleniowe czy też zarządzanie wiekiem i aktywność osób starszych.

Nowe regulacje posiadają również charakter deregulacyjny. Ich zamiarem jest uproszczenie procedury zawierania i rejestracji układów zbiorowych pracy, co z kolei ma na celu ich propagowanie i rozwój.

Zgłoszenie układu do Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy będzie odbywać się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. W ewidencji rejestrowane będą także porozumienia zbiorowe, które zawarte zostały przez co najmniej dwóch pracodawców. W takiej sytuacji zgłoszenia dokonuje jeden z nich lub organizacja pracodawców.

Regulacja przewiduje również możliwość zastosowania mediacji w przypadku zaistnienia sporu. Mediator zapewniałby neutralność i wsparcie w znalezieniu rozwiązań korzystnych dla obu stron.

Długość obowiązywania układu zbiorowego ma być dostosowywana do potrzeb stron. Oznacza to, że strony przystępujące do negocjacji będą miały możliwość zawarcia układu na czas oznaczony z opcją przedłużenia jego trwania. Dopuszczalne będzie również zawarcie układu na czas nieokreślony.

Nowe przepisy wejdą w życie po upływie 14 dni od daty ich publikacji w Dzienniku Ustaw. (PAP)

kblu/ joz/

Źródło