CSIRE: kluczowe narzędzie dla polskiego rynku energetycznego. Dowiedz się więcej

Centralny System Informacji o Rynku Energii (CSIRE) działa w Polsce od 1 lipca. Nadzorowany przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne, gromadzi informacje dotyczące funkcjonowania rynku energii elektrycznej. Udział w systemie jest obowiązkowy dla operatorów, sprzedawców i innych interesariuszy rynku. Rozmawialiśmy z Bartłomiejem Nieścierowiczem, członkiem zarządu CGI Polska, firmy konsultingowej IT odpowiedzialnej za rozwój systemu, na temat wdrożenia i wdrożenia CSIRE.

• CSIRE jest centralnym źródłem informacji o polskim rynku energetycznym, którego celem jest dostarczanie spójnych i aktualnych informacji.
• Docelowo wszyscy interesariusze rynku, w tym użytkownicy końcowi, będą korzystać z systemu. Dane pomiarowe będą przekazywane za pośrednictwem zdalnie monitorowanych liczników.
• Przed wykonawcą stanęło wyzwanie ujednolicenia danych i zintegrowania różnych systemów informatycznych.
• Podstawę systemu stanowią rozwiązania opracowane wcześniej przez CGI, m.in. w krajach skandynawskich.
• Jak przewiduje Bartłomiej Nieścierowicz, oczekuje się, że technologie cyfrowe, a zwłaszcza sztuczna inteligencja, będą odgrywać coraz ważniejszą rolę w sektorze energetycznym.
• Więcej informacji biznesowych znajdziesz na stronie Businessinsider.com.pl

Szymon Majewski, Business Insider Polska: Centralny System Informacji o Rynku Energii (CIS) może na pierwszy rzut oka wydawać się sprzeczny. Dlaczego centralne narzędzie do gromadzenia danych jest niezbędne na rynku, który jest z natury zdecentralizowany i działa niezależnie od planowania, napędzanego przez podaż i popyt?

Bartłomiej Nieścierowicz, członek zarządu CGI Polska: Choć na pierwszy rzut oka CSIRE może wydawać się sprzeczne, maksyma „nie oceniaj książki po okładce” jest tu jak najbardziej trafna. Wolny rynek nie oznacza chaosu, dlatego Centralny System Informacji o Rynku Energii ma kluczowe znaczenie dla optymalizacji funkcjonowania całej branży.

Prawdziwą konkurencyjność w sektorze energetycznym można osiągnąć tylko wtedy, gdy wszyscy uczestnicy mają równy dostęp do precyzyjnych danych. Oferując wiarygodne, spójne, porównywalne i aktualne informacje, umożliwiamy uczestnikom rynku podejmowanie optymalnych decyzji biznesowych. W rezultacie zwiększamy ogólną konkurencyjność i przejrzystość sektora.

Bez centralnego narzędzia uzyskanie tak jednolitych informacji w ramach zdecentralizowanego systemu energetycznego byłoby trudne. Dlatego CSIRE działa jako mechanizm ułatwiający swobodne i stabilne transakcje energetyczne – zarówno dla głównych graczy, jak i odbiorców końcowych.

Które podmioty mają korzystać z CSIRE i w jakiej kolejności powinny uzyskiwać dostęp do systemu?

Centralny System Informacji o Rynku Energii przeznaczony jest dla wszystkich uczestników polskiego rynku energii elektrycznej. W jego skład wchodzą operatorzy systemów dystrybucyjnych, operatorzy systemów przesyłowych, sprzedawcy energii, podmioty bilansujące, wytwórcy energii oraz dostawcy usług pomiarowych. Dostęp do systemu uzyskają również użytkownicy końcowi, tacy jak prosumenci posiadający liczniki zdalnie monitorowane, co usprawni wymianę informacji i zwiększy efektywność rynku.

Harmonogram wdrożenia CSIRE zakłada stopniowe włączanie różnych grup uczestników, co zapewni płynne wdrożenie systemu. Początkowo, 1 lipca 2025 r., do systemu dołączy kilku operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD), którzy wcześniej wyrazili chęć uczestnictwa. Z systemem zostaną również zintegrowani dostawcy energii i podmioty bilansujące działające w sieciach tych OSD.

Kolejne terminy – 1 marca 2026 r. i 1 lipca 2026 r. – przyciągną kolejne grupy uczestników rynku. Będą to podmioty, które nie przystąpiły do projektu w fazie początkowej, ale są już gotowe do wdrożenia niezbędnych środków technicznych i organizacyjnych. Podejście etapowe jest przede wszystkim powiązane z liczbą punktów zużycia energii zarządzanych przez każdą organizację, co pozwala na bardziej efektywne rozłożenie obciążenia związanego z migracją danych.

Ostateczny, obligatoryjny termin przyłączenia wszystkich pozostałych uczestników rynku do CSIRE przypada na 19 października 2026 r. Do tego czasu system musi objąć pełen zestaw danych i usług dla całego rynku energii w Polsce. Planowane wdrożenie ma na celu zapobieżenie zakłóceniom w funkcjonowaniu sektora i umożliwienie pełnego wykorzystania korzyści oferowanych przez scentralizowaną, zintegrowaną platformę wymiany informacji.

Jak przebiegały prace CGI nad systemem?

Ten projekt był rozległy i złożony, realizowany w ścisłej współpracy z PSE. Rozpoczęliśmy nasze działania od oceny wymogów regulacyjnych i przeglądu procesów, które uczestnicy rynku musieli wdrożyć.

Następnie przystąpiliśmy do projektowania architektury systemu, jego implementacji, integracji i oceny wydajności. Projekt wymagał ścisłej współpracy między zespołami, ponieważ musieliśmy jednocześnie uwzględniać specyfikę sektora energetycznego i współczesne standardy technologiczne.

Rozwój Centralnego Systemu Informacji o Rynku Energii w Polsce rozpoczął się w ramach przygotowań do wdrożenia dyrektywy 2019/944/WE, której celem było ujednolicenie zasad funkcjonowania rynku energii elektrycznej w państwach członkowskich. Za realizację systemu odpowiada Operator Informacji o Rynku Energii (OIRE), spółka należąca do Polskich Sieci Elektroenergetycznych (PSE).

Proces wdrożenia obejmował konsultacje rynkowe rozpoczęte w 2014 r., opracowanie i wydanie standardów technicznych dotyczących wymiany informacji, przygotowania danych i początkowej migracji, a także integrację

Źródło