Odpady z odnawialnych źródeł energii: w jaki sposób UE zamierza zamknąć obieg surowców?

Czy napotykamy zielony paradoks? Rozwój odnawialnych źródeł energii napędza walkę ze zmianą klimatu, ale jednocześnie produkuje oszałamiające ilości odpadów — wyrzucone panele słoneczne i turbiny wiatrowe mogą stanowić wyzwanie liczone w milionach ton. Raport Wspólnego Centrum Badawczego wskazuje, że materiały takie jak aluminium, stal, a nawet krytyczne surowce są gotowe przejść od bycia jedynie materiałami wejściowymi do zmiany energetycznej do istotnych kwestii recyklingu, przy czym zakres potencjalnie przekracza wcześniejsze przewidywania.

• Przejście na odnawialne źródła energii powoduje wzrost ilości odpadów
• Naukowcy związani z Komisją Europejską przewidują, że do 2050 r. rocznie może powstawać nawet 2,5 mln ton odpadów z fotowoltaiki i ponad 10 mln ton z energii wiatrowej
• Materiały takie jak stal i aluminium będą również pozyskiwane z konwencjonalnych elektrowni, które są wyłączane z eksploatacji.
• Rynek recyklingu energii odnawialnej jest wciąż w początkowej fazie i nie wszystkie materiały można łatwo ponownie wykorzystać
• Bez skutecznych środków recyklingu Polska prawdopodobnie stanie w obliczu kryzysu środowiskowego i odpadowego, twierdzi Maciej Tora z 2Loop Tech SA
• Więcej szczegółów dotyczących biznesu znajdziesz na Businessinsider.com.pl

Aluminium, stal, miedź, beton, szkło, tworzywa sztuczne, a także krytyczne surowce, takie jak lit, krzem, kobalt i pierwiastki ziem rzadkich — ewolucja odnawialnych źródeł energii opiera się na wykorzystaniu wielu materiałów , których ilość stale rośnie. Ilość używanego sprzętu i odpadów rośnie w miarę odchodzenia od tradycyjnych źródeł energii, takich jak węgiel, gaz lub ropa naftowa.

Kwestia ta została zbadana przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC) Komisji Europejskiej. – Rosnące ilości odpadów z odnawialnych źródeł energii, które są napędzane celami klimatycznymi UE (…) są nieuniknione (…). Przyszłe ilości odpadów z odnawialnych źródeł energii będą znacznie większe i będą rosły w szybszym tempie niż wcześniej przewidywano – czytamy w niedawno opublikowanym raporcie.

Specjaliści z UE zliczają wykorzystane materiały i wytwarzane odpady, a także szukają sposobów na zintegrowanie przejścia do modelu gospodarki o obiegu zamkniętym. Jego zasady są proste; niezbędne surowce powinny być odzyskiwane z wyrzuconego sprzętu, a wydobycie surowców pierwotnych musi się zmniejszyć.

Przeczytaj także: Ciemna strona paneli słonecznych: miliony ton toksycznych odpadów

1,5 miliona ton odpadów fotowoltaicznych rocznie

Fotowoltaika i turbiny wiatrowe są głównymi katalizatorami gospodarki dekarbonizującej. W 2004 r. odnawialne źródła energii stanowiły 16% energii elektrycznej wytwarzanej w Europie; 18 lat później liczba ta wzrosła do 41%. Jednocześnie wzrosło zużycie stali . W 2023 r. całkowita objętość stali wykorzystywanej w europejskich turbinach wiatrowych przekroczyła 274 000 ton, podczas gdy w instalacjach fotowoltaicznych osiągnęła około 11 000 ton.

Jak pokazują oficjalne strategie energetyczne i klimatyczne państw członkowskich UE, całkowita moc fotowoltaiki ma osiągnąć 1116 GW do 2040 r. Jaka ilość odpadów pozostanie po starzeniu się urządzeń za 15 lat? Od sześciu do 13 milionów ton . Rocznie będzie wzrastać o 0,9 do 1,5 miliona ton .

Zaledwie dekadę później, w 2050 r., przewiduje się, że UE osiągnie pełną neutralność klimatyczną. Według szacunków ekspertów, zużyte panele słoneczne będą ważyć od 21 do 35 milionów ton , przy rocznym wzroście o 2,1 do 2,5 miliona ton .

10 milionów ton odpadów z turbin wiatrowych

Turbiny wiatrowe nie pozostaną w tyle. Oczekuje się, że liczba turbin działających w UE wzrośnie z 42 500 do 86 000 w latach 2030–2050. Przewiduje się, że do połowy stulecia turbiny wiatrowe będą generować ponad 10 milionów ton odpadów rocznie. Przyjrzyjmy się konkretnym surowcom, od których zależy sektor energii odnawialnej. Do 2050 r. instalacje słoneczne i wiatrowe będą łącznie produkować 2,9 miliona ton stali, około 191 500 ton aluminium i prawie 53 000 ton miedzi.

A co z elektrowniami na paliwa kopalne, które są wycofywane z eksploatacji? Do 2023 r. kraje UE wycofały z eksploatacji prawie 85 GW energii z węgla. W rezultacie powstało ponad 23,3 mln ton betonu i ponad 5,5 mln ton stali. Stal, podobnie jak miedź i aluminium, pochodzi również z elektrowni gazowych i olejowych, ale beton jest dominującym materiałem odpadowym z konwencjonalnych elektrowni. Od 2014 r. do 2023 r. jego całkowita objętość osiągnęła 23,5 mln ton. Tymczasem eksperci podkreślają, że mamy do czynienia z surowcem, który jest trudny do recyklingu .

Potrzeba nowych rynków zbytu – jak je tworzyć?

Recykling

Źródło