Biznes Fakty
Chorujesz i chcesz pracować? W tych przypadkach ZUS na to zezwala
Praca w czasie zwolnienia chorobowego w większości przypadków jest niedozwolona, a ZUS mówi wprost o utracie prawa do pobierania świadczenia chorobowego, jeśli ubezpieczony niezdolny do pracy podejmuje się pracy zarobkowej. Od tej zasady są jednak wyjątki. Kto może pracować mimo choroby?
/123RF/PICSEL
Spis treści:
Nie każdy zasiłek z ZUS uniemożliwia pracownikowi podjęcie pracy. Nie każda choroba sprawia, że pracy podjąć nie można. Uprzywilejowane w tych kwestiach są osoby prowadzące działalność gospodarczą. Jak to możliwe?
Niezdolność do pracy na skutek choroby
Niezdolność do pracy w czasie choroby to jedna z tzw. usprawiedliwionych nieobecności w pracy pracownika. Czasowa niezdolność do pracy może być spowodowana chorobą, pobytem w szpitalu lub koniecznością osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny.
Taką niezdolność do pracy potwierdza zaświadczenie lekarskie wystawione przez ZUS także na potrzeby wypłaty zasiłku chorobowego. W większości przypadku ten stan rzeczy wyklucza jakąkolwiek formę podjęcia pracy:
– Jeżeli ubezpieczony świadczy pracę, to nie przysługuje mu zasiłek chorobowy, ponieważ za wykonaną pracę pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia – tłumaczy Interii Biznes Wojciech Dąbrówka, Rzecznik Prasowy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Dodaje także, że ubezpieczony, który wykonuje w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową, traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia, a osoba taka zostaje zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.
W teorii zatem w czasie niezdolności od pracy nie można wykonywać pracy zarobkowej ani wykorzystywać zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem. Od tej zasady są jednak wyjątki.
Kiedy zasiłek z ZUS nie wyklucza pracy?
Specyficznym czasem, gdy pracownik nie świadczy pracy na rzecz pracodawcy i pobiera świadczenie z ZUS, jest czas urlopu macierzyńskiego. Ten przysługuje ubezpieczonym objętym obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. A kiedy w czasie macierzyńskiego można pracować?
Dotyczy to przede wszystkim pracowników na etacie w trakcie urlopu macierzyńskiego, którzy jednocześnie prowadzą działalność gospodarczą. W czasie przebywania na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim czy wychowawczym można założyć i prowadzić działalność gospodarczą, co wynika ze swobody prowadzenia działalności gwarantowane prawem.
W tym czasie przedsiębiorca może wystawiać faktury i uzyskiwać przychody (bez ograniczeń, które dotyczą pracy na umowie o pracę czy umowach cywilnoprawnych w czasie macierzyńskiego), zatem może pracować i zarabiać, opłacając jedynie składkę zdrowotną. Zasiłek macierzyński zwalnia bowiem przedsiębiorcę z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy.
Praca w czasie choroby. ZUS nic nie powie
W sieci nie brakuje pytań o możliwość podjęcia pracy np. w czasie pobytu w szpitalu lub bezpieczne odpisanie na służbowego maila w czasie zwolnienia lekarskiego. W przypadku pobierania zasiłku chorobowego z ZUS każde takie zachowanie będzie niosło ryzyko odebrania świadczenia, ale dotyczy to tylko przypadków, gdy takie świadczenie jest pobierane:
„Nie ma zwolnienia, nie ma sprawy, ja działałam z mojej jdg, leżąc w szpitalu. Pytałam wcześniej w ZUS-ie, jak to wygląda i jest luz, jeśli nie bierzesz zwolnienia” – odpowiada jedna z użytkowniczek na Facebooku pod pytaniem o możliwość pracy w czasie przebywania w szpitalu.
Ponownie mowa zatem o przedsiębiorcach. Osoby prowadzące działalność gospodarczą nie mają prawa do urlopu wypoczynkowego, okolicznościowego czy urlopu bezpłatnego – przynajmniej w myśl przepisów gwarantowanych pracownikom etatowym. Zwykle te aspekty uznawane są obciążenie, jednak mogą działać na korzyść w sytuacji, gdy mimo pobytu w szpitalu, przedsiębiorca będzie chciał dalej pracować na rzecz swojej firmy.
Dotyczy to także klasycznych przypadków choroby. Przeziębiany przedsiębiorca może swobodnie udać się do lekarza i uzyskać od niego pomoc, jednak jeśli nie poprosi o wystawienie zwolnienia lekarskiego, po powrocie do domu będzie mógł bez przeszkód nadal pracować, a grypa nie będzie ku temu przeszkodą w sensie prawnym.
Agnieszka Maciuła-Ziomek
