Holandia: Potwierdzone wyniki. D66 triumfuje. Czy Jetten najmłodszym szefem rządu?

Partia D66, pod przewodnictwem Roba Jettena, odniosła triumf w holenderskich wyborach parlamentarnych – podała agencja ANP. Pomimo faktu, że nie wszystkie głosy zostały jeszcze zliczone, D66 nie straci już swojej dominacji nad PVV Geerta Wildersa. 38-letni Jetten ma potencjał, by stać się najmłodszym szefem rządu w historii kraju.

Według doniesień agencji ANP, społeczni liberalni proeuropejscy Demokraci (D66) uzyskali największą liczbę głosów w wyborach do Izby Reprezentantów (Tweede Kamer). Dystans między formacją Roba Jettena a skrajnie prawicową Partią Wolności (PVV) Geerta Wildersa przekracza 15 tysięcy głosów. Obie partie zdobyły po 26 mandatów, lecz D66 ma możliwość otrzymania dodatkowego, tak zwanego mandatu resztkowego, co dałoby jej 27 miejsc w parlamencie.

Na trzeciej pozycji uplasowała się liberalna Partia Ludowa na rzecz Wolności (22 mandaty). Na czwartej – zjednoczona Zielona Lewica-Partia Pracy (GroenLinks-PvdA) z 20 mandatami, a grupę „dużych partii” domyka chadecki Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny (CDA) z 19 miejscami w parlamencie. Pozostałe 10 partii zdobyło mniej niż 10 mandatów.

Do finalnego obwieszczenia wyników wciąż brakuje danych z gminy Venray (Limburgia), a także głosów korespondencyjnych, oddanych przez Holendrów przebywających poza granicami państwa, którzy tradycyjnie głosują bardziej postępowo. W roku 2023 triumfowała tam Zielona Lewica-Partia Pracy (GroenLinks-PvdA), a D66 zajęła czwarte miejsce, jednak zdobyła więcej głosów niż PVV. To ostatecznie może przesądzić o symbolicznym sukcesie D66.

Jeśli Jetten obejmie urząd premiera, przejdzie do historii jako najmłodszy i pierwszy otwarcie homoseksualny szef rządu w Holandii. 38-letni polityk od dawna nie ukrywa swej orientacji i dzieli życie ze swoim partnerem, Nicolasem Keenanem, w Nijmegen. Keenan pochodzi z Argentyny i jest zawodowym graczem w hokeja na lodzie. Wybór Jettena byłby znamiennym wydarzeniem dla kraju, który jako pierwszy na świecie zalegalizował małżeństwa osób tej samej płci, lecz dotychczas nie posiadał homoseksualnego lidera rządu.

Zwycięstwo D66 spotkało się z szerokim odzewem w mediach zagranicznych. Brytyjski „The Economist” pisał o „powrocie pozytywnej energii” do holenderskiej polityki, francuski „Le Monde” określił partię Jettena jako „progresywną i proeuropejską niespodziankę wyborów”, a niemiecki „Handelsblatt” zauważył, że „triumf D66 pokazuje, że populistyczna fala nie jest nieunikniona i można jej zapobiec”.

Według komentarzy z Brukseli wygrana D66 może oznaczać powrót Holandii do roli czynnego, konstruktywnego gracza w Unii Europejskiej i NATO po okresie niepewności politycznej za rządów technokratycznego premiera Dicka Schoofa. Europejskie stolice oczekują, że nowy rząd w Hadze ponownie stanie się jednym z fundamentów proeuropejskiego, pronatowskiego i proukraińskiego kierunku w UE.

Rob Jetten – lider D66 i były minister ds. klimatu z perspektywą na objęcie stanowiska premiera

Rob Jetten (ur. w 1987 r. w Veghel) jest holenderskim politykiem, liderem liberalno-postępowej partii D66. Były minister ds. klimatu i energii, a także wicepremier w rządzie Marka Ruttego, który od 2023 r. ponownie zasiada w Tweede Kamer jako przewodniczący frakcji D66, ma możliwość zostania najmłodszym premierem w historii kraju.

Rob Arnoldus Adrianus Jetten dorastał w Uden, gdzie ukończył szkołę średnią i angażował się w działalność społeczną. Studiował administrację publiczną na Uniwersytecie Radboud w Nijmegen, a następnie pracował w firmie kolejowej ProRail jako doradca i menedżer regionalny.

Z polityką związał się stosunkowo wcześnie – był przewodniczącym młodzieżówki D66, Jonge Democraten (Młodzi Demokraci), a także radnym i liderem frakcji D66 w mieście Nijmegen (2010–17). W 2017 r. po raz pierwszy został wybrany do Drugiej Izby (Tweede Kamer), gdzie zajmował się między innymi polityką klimatyczną i transportową. W 2018 r., po rezygnacji Alexandra Pechtolda, został najmłodszym w historii przewodniczącym klubu D66 w parlamencie.

W styczniu 2022 r. objął stanowisko ministra ds. klimatu i energii w gabinecie Marka Ruttego, a od stycznia do lipca 2024 r. pełnił również funkcję wicepremiera i tymczasowego ministra finansów po ustąpieniu liderki D66 Sigrid Kaag. W lipcu 2023 r. zastąpił Kaag na stanowisku przewodniczącego D66, a po wyborach w 2023 r. powrócił do parlamentu jako przewodniczący frakcji.

W czerwcu 2025 r. członkowie D66 ponownie wytypowali Jettena na lidera partii i kandydata na premiera przed przedterminowymi wyborami parlamentarnymi.

Podczas kampanii wyborczej w 2025 r. Jetten zyskał popularność, gdy przejął rolę uczestnika debat telewizyjnych po tym, jak lider Partii Wolności (PVV) Geert Wilders na tydzień zawiesił swoją kampanię. Zdaniem analityków politycznych jego pozytywny, opanowany, rzeczowy styl wystąpień i podkreślanie tematów związanych z mieszkalnictwem i prawami obywatelskimi przyczyniły się do wzrostu poparcia dla D66 w końcowej fazie kampanii.

Prywatnie Jetten jest osobą otwarcie homoseksualną, znaną z oddania sprawie równości i praw osób LGBT+. Od 2024 r. jest zaręczony z argentyńskim hokeistą Nicolasem Keenanem. W 2025 r. wziął udział w popularnym teleturnieju „De Slimste Mens” (Najmądrzejszy człowiek) i zajął trzecie miejsce w finale.

Wcześniej w piątek agencja ANP poinformowała, że Partia D66 Roba Jettena odniosła zwycięstwo w wyborach parlamentarnych w Holandii. Mimo, że nie wszystkie głosy zostały jeszcze podliczone, D66 nie straci już prowadzenia nad PVV Geerta Wildersa.

Jak wynika z analizy agencji ANP, socjalliberalno-proeuropejscy Demokraci (D66) otrzymali najwięcej głosów w wyborach do Drugiej Izby (Tweede Kamer). Przewaga ugrupowania Roba Jettena nad skrajnie prawicową Partią Wolności (PVV) Geerta Wildersa wynosi ponad 15 tys. głosów. Obydwa ugrupowania zdobyły po 26 mandatów, jednak D66 ma szansę na dodatkowy, tzw. mandat resztkowy, co dałoby jej 27 miejsc w parlamencie.

Z Hagi Patryk Kulpok (PAP)

pmk/ kbm/

Źródło