Fundusz gwarancyjny dla deweloperów. Pierwsze płatności dla klientów-deweloperów

Fundusz Gwarancyjny Deweloperski zapewnia ochronę nabywcom mieszkań na rynku pierwotnym. Chociaż inicjatywa rozpoczęła się dwa lata temu, obejmie ona wszystkie inwestycje dopiero od lipca 2024 r. W zeszłym roku dokonano pierwszych wypłat na rzecz klientów, którzy zetknęli się z niewywiązaniem się dewelopera ze swoich zobowiązań. DFG stoi przed dodatkowymi wyzwaniami, m.in. nad szybkim uruchomieniem portalu DOM.

Łączna wartość umów deweloperskich zarejestrowanych w systemie DFG sięga już prawie 75 mld zł. Fundusz chroni nabywców domów i mieszkań na rynku pierwotnym , nabytych m.in. na podstawie umowy deweloperskiej (umowa musi być poświadczona notarialnie). Dotyczy to zarówno dużych, jak i małych deweloperów. Zarządzany jest przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.

Pod koniec stycznia 2025 r. ochroną DFG objętych było około 140 000 nabywców. Są to osoby fizyczne – konsumenci, którzy w okresie od 1 lipca 2022 r. do 1 lipca 2024 r. zawarli umowy kupna i sprzedaży mieszkań w projekcie inwestycyjnym, którego realizacja rozpoczęła się nie wcześniej niż 1 lipca 2022 r. (jeśli deweloper wcześniej sprzedał co najmniej jedno mieszkanie w ramach tego projektu inwestycyjnego, mógł również sprzedać kolejne bez ochrony DFG do 1 lipca 2024 r. włącznie), a od 2 lipca 2024 r. ochroną objęci są wszyscy nabywcy, którzy zawarli lub podpisali umowy deweloperskie .

W 2024 r. odnotowano cztery przypadki wypłat z DFG , których łączna kwota wyniosła 2,2 mln zł. W każdym z tych przypadków nastąpiło opóźnienie w przeniesieniu własności. Oznacza to, że klienci skorzystali ze swojego prawa, zgodnie z którym jeśli deweloper nie przeniesie własności w określonym terminie, mogą rozwiązać umowę – w takiej sytuacji uruchamiane są płatności z DFG . Należy zauważyć, że każdy z tych czterech przypadków dotyczył innego dewelopera i innego projektu inwestycyjnego.

Kiedy można uzyskać zwrot pieniędzy od DFG?

DFG chroni 100 procent środków zdeponowanych przez kupującego na rachunku powierniczym w celu zakupu domu. Oznacza to, że w pewnych sytuacjach kupujący będzie mógł odzyskać całą zapłaconą kwotę . Sytuacje te reguluje Ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub indywidualnego budynku mieszkalnego oraz o Funduszu Gwarancyjnym Deweloperów (tzw. Prawo deweloperskie). Obejmuje następujące przypadki:

• upadłość dewelopera (pod warunkiem, że nikt nie będzie zobowiązany do dokończenia inwestycji);
• rozwiązanie umowy z kupującym przez syndyka lub administratora;
• upadłość banku obsługującego MRP (rachunek powierniczy na cele mieszkaniowe);
• rozwiązanie umowy przez kupującego i brak zwrotu środków przez dewelopera w terminie 30 dni od daty rozwiązania umowy.

Zwrot pieniędzy od DFG jest jednak możliwy wyłącznie w przypadku, gdy odmowa nastąpiła z przyczyn określonych w art. 43 ustawy Prawo deweloperskie (w tym brak niezbędnych elementów umowy; nieprzekazanie nabywcy prospektu informacyjnego; niezgodność informacji zawartych w prospekcie z danymi, na podstawie których zawarto umowę deweloperską, lub niezgodność informacji zawartych w prospekcie z stanem faktycznym lub prawnym w dniu jej zawarcia; nieprzeniesienie własności w terminie określonym w umowie; nieusunięcie przez dewelopera istotnej wady lokalu).

Opóźnienie w przekazaniu mieszkania – po jakim czasie można rozwiązać umowę?

Do tej pory w okresie funkcjonowania DFG z zabezpieczenia skorzystano czterokrotnie, a za każdym razem powodem była odmowa przyjęcia umowy przez kupującego , spowodowana niedotrzymaniem terminu przeniesienia własności domu lub mieszkania określonego w umowie . Okres ten musi być określony w umowie pomiędzy kupującym a deweloperem. Należy zaznaczyć, że zgodnie z przepisami, jeżeli przeniesienie własności nie nastąpi w terminie określonym w umowie, nabywca zobowiązany jest do udzielenia deweloperowi dodatkowych 120 dni na wywiązanie się z tego obowiązku. Dopiero po upływie tego dodatkowego terminu kupujący może odstąpić od umowy. Wypowiedzenie umowy uważa się za skuteczne, jeżeli zawiera zgodę na wyłączenie wierzytelności z księgi wieczystej i jest dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Po otrzymaniu wniosku o odmowę deweloper ma obowiązek zwrócić nabywcy w ciągu 30 dni wszystkie wpłacone przez niego środki. Jak wyjaśnia Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, jeżeli deweloper nie wywiąże się z tego obowiązku, nabywca może skontaktować się z DFG i zażądać zwrotu pieniędzy.

UFG staje w obliczu kolejnych wyzwań

Źródło