Polski przypadek złamał artykuł 8. Orzekł ETPCz.

Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał werdykt, że Polska dopuściła się naruszenia art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, który traktuje o uprawnieniu do szanowania życia osobistego i rodzinnego. Sprawa dotyczy kwestii aborcji.

Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał orzeczenie, że Polska dopuściła się naruszenia art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka

Mowa o sprawie A.R. przeciwko Polsce. Skarga do ETPCz została wniesiona przez mieszkankę Krakowa, która użyła formularza udostępnionego przez Federację na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny po wyroku polskiego Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 października 2020 r.

Polka wniosła skargę do europejskiego trybunału

W swoim zażaleniu do Trybunału kobieta objaśniła, że w chwili ogłoszenia orzeczenia polskiego Trybunału Konstytucyjnego była w 15. tygodniu ciąży, a rezultaty badań lekarskich potwierdziły schorzenie genetyczne płodu. Kobieta nie chciała podejmować ryzyka, że werdykt Trybunału Konstytucyjnego zostanie opublikowany, zanim sfinalizuje wszystkie kroki, upoważniające ją do legalnego usunięcia ciąży w Polsce.

Obawiała się również nastawienia, które mogłyby przybrać szpitale w Polsce jeszcze przed ogłoszeniem sentencji Trybunału Konstytucyjnego, jak też możliwości zamknięcia granic z powodu obostrzeń wywołanych przez pandemię koronawirusa. Z tych względów kobieta podjęła decyzję o aborcji w prywatnej klinice w Holandii i dokonała zabiegu, kiedy była w 17. tygodniu ciąży.

Skarga, którą wniosła, dotyczyła przypuszczalnego pogwałcenia dwóch artykułów Europejskiej Konwencji Praw Człowieka: art. 3 (zakaz tortur, nieludzkiego albo uwłaczającego traktowania lub karania) i art. 8 (prawo do respektowania życia prywatnego i rodzinnego). Trybunał stwierdził, że naruszony został art. 8.

Polskie władze, prezentując swoje zapatrywania, argumentowały, że Trybunał już wcześniej objaśniał, że artykuł 8 nie może być odczytywany jako przyznający uprawnienie do aborcji, zaś Europejska Konwencja Praw Człowieka nie gwarantuje uprawnienia do konkretnych usług medycznych.

Natomiast skarżąca przekonywała, że w tym przypadku meritum sprawy nie było przerwanie ciąży jako takie, lecz fakt, że bezpośrednim rezultatem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego było to, iż nie miała możliwości przeprowadzenia aborcji w związku z defektami płodu.

Czym jest art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka?

Artykuł 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka stanowi, że „każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego domu i swojej korespondencji”.

Drugi punkt oświadcza, że „niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w używanie z tego prawa, za wyjątkiem sytuacji przewidzianych przez prawo i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt ekonomiczny kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób”.

ETPCz, przy wydawaniu wyroku, odwołał się do tego, że pojęcie „życia prywatnego” jest rozległe i obejmuje także m.in. decyzje dotyczące posiadania bądź nieposiadania potomstwa; wyszczególnił również inne sprawy, w których wypowiadał się na temat różnych aspektów pojęcia „życia prywatnego”, odnosząc się do artykułu 8 Konwencji.

Trybunał zaznaczył również, że już wcześniej, w innych sprawach (M.L. przeciwko Polsce, A., B., i C. przeciwko Irlandii) uznawał, że zakaz wykonania aborcji na podstawie wad rozwojowych płodu, gdy o aborcję wnioskowano ze względu na zdrowie lub pomyślność, podlega zakresowi prawa osoby skarżącej do poszanowania życia prywatnego i można tu zastosować artykuł 8.

Sąd orzekł, że w sprawie A.R. przeciwko Polsce nie ma powodu do zajęcia odmiennego stanowiska. ETPCz polecił wypłacenie kwot w ciągu trzech miesięcy od uprawomocnienia się wyroku: równowartości 1495 euro z tytułu szkody majątkowej i 15 tys. euro z tytułu szkody niemajątkowej.

Orzeczenia ETPCz wydaje Izba (siedmiu sędziów) albo Wielka Izba (17 sędziów). Decyzje ETPCz o niedopuszczalności skargi, a także orzeczenia Wielkiej Izby są ostateczne i nie można się od nich odwoływać. Niemniej, strony mają trzy miesiące po wydaniu orzeczenia przez Izbę, by wnioskować o przekazanie sprawy do Wielkiej Izby w celu ponownego rozpatrzenia.

Wnioski o przekazanie sprawy analizuje skład sędziów, który decyduje, czy takie zwrócenie się do Wielkiej Izby jest właściwe, czy też nie. Orzeczenia ETPCz muszą być przestrzegane przez rządy, a także sądy krajowe, co wynika z podpisanych przez państwa umów międzynarodowych.

Zauważyłeś coś istotnego? Prześlij zdjęcie, wideo lub opisz, co się wydarzyło. Skorzystaj z naszej Wrzutni

WIDEO: Polsat News: Polak zatrzymany w Dortmundzie. Przygotował listę celów, zamierzał zabijać polityków