Biznes Fakty
Jaką wartość dla Google stanowią polskie media? Obliczono sprawiedliwe wynagrodzenie
Według szacunków kancelarii Fehradvice & Partners na zlecenie Związku Pracodawców Wydawnictw Cyfrowych, Google musi płacić polskim mediom 78,67 mln euro rocznie (ok. 337 mln zł). Analiza wykazała, że dystrybucja treści dziennikarskich pomaga zatrzymać użytkowników na samej platformie i ma pozytywny wpływ na jej ocenę. W zeszłym roku wydawcy otrzymali prawo do otrzymywania nagród za dostarczanie treści dziennikarskich.

W ubiegłym roku wdrożono przepisy znowelizowanej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Jednym z nowych aspektów był zapis dotyczący rynku mediów : wydawcy otrzymali prawo do rekompensaty za korzystanie z ich treści przez duże firmy technologiczne, takie jak Google czy Facebook. Po pewnym czasie Związek Pracodawców Branży Wydawniczej Cyfrowej (ZPWC) postanowił przeprowadzić badanie, którego celem była ocena treści dziennikarskich publikowanych na potrzeby wyszukiwarki Google. Miało to na celu ustalenie, ile faktycznie polskie media powinny otrzymywać za udostępnianie ich materiałów w tej wyszukiwarce. Analizę przeprowadziła firma konsultingowa FehrAdvice & Partners, specjalizująca się w ekonomii behawioralnej, na próbie 2062 polskich użytkowników internetu. Podobne badania przeprowadzono w Szwajcarii, Austrii, Holandii i Danii.
– Google próbuje umniejszyć znaczenie treści dziennikarskich dla swojego biznesu, próbując sprowadzić je do powierzchownej, dwustronnej relacji: pokazuję tu i teraz, zarabiam pieniądze. „My, jako wydawcy i jako rynek, jesteśmy głęboko przekonani, że ta wartość jest o wiele większa” – powiedział Maciej Kossowski, prezes ZPWC. Dodał, że wyniki badania stanowią podstawę do opracowania sprawiedliwego systemu wynagradzania mediów, które „w dużej mierze” nie otrzymują dochodów za korzystanie z ich treści przez cyfrowych gigantów.
Treści dziennikarskie mają pozytywny wpływ na postrzeganie Google
Analiza pokazała, w jaki sposób Polacy poszukują informacji. Większość osób – ponad 78 proc. – robi to za pośrednictwem wyszukiwarek, 65 proc. bezpośrednio na stronach informacyjnych , a następnie w mediach społecznościowych, prasie drukowanej i przy pomocy sztucznej inteligencji, która podpowiada treści. W badaniu respondenci zostali podzieleni na dwie grupy, a jedyną zmienną w jednej z nich było wykluczenie treści multimedialnych z wyszukiwarki. Okazuje się, że 68 procent osób woli wersję Google zawierającą taką treść .
Ponadto pozycja Google wśród użytkowników spadła od czasu usunięcia treści . Respondenci byli skłonni zapłacić o 18 procent więcej za usługi Google'a, jeśli firma ta dostarczy im treści dziennikarskie. Uważa się również, że wpływają one na poziom zaangażowania użytkowników Internetu – jak stwierdzono w raporcie przedstawiającym wyniki badań, zwiększają one „utrzymanie użytkowników w ekosystemie Google i wydłużają czas, w którym pozostają oni aktywni na platformie”.
„ Treści medialne pomagają zatrzymać użytkowników w ekosystemie Google poprzez poprawę jakości wyszukiwania i doświadczenia użytkownika. Zamiast odpychać użytkowników, media pomagają ich zatrzymać i zaangażować” – stwierdza raport. W praktyce wyszukiwarka Google jest oceniana jako bardziej kompletna i trafna, gdy oferuje treści multimedialne. Bez nich preferencje wyszukiwarki w przypadku zapytań informacyjnych spadają o prawie 8 procent. Czas spędzony na miejscu również zmniejsza się o 12,5 procent.
Miliony euro na dystrybucję treści medialnych
Wyniki przedstawione w raporcie pokazują, że Google jest najpopularniejszą wyszukiwarką w Polsce (używa jej nieco ponad 91% respondentów), generującą przychody z reklam przekraczające 525 mln euro .
– Google zarobiło prawie 200 milionów euro dzięki dziennikarzom. Czym dzieli się Google? Na razie nic. Każdy ekosystem jest na tyle odporny, na ile potrafimy go rozdzielić pomiędzy tych, którzy się do niego przyczyniają. (…) Najważniejszymi źródłami treści są media i dziennikarze — powiedział Alexis Johann, współautor badania. Dodał, że gdy reklamy są umieszczane na stronach internetowych, Google pobiera część zysków i dzieli się nimi z wydawcami .
Raport wykazał, że 55 proc. zapytań w wyszukiwarce ma charakter czysto informacyjny, a 68 proc. osób wyszukuje treści medialne, co przekłada się na przychód rzędu 196,68 mln euro bezpośrednio związany z treściami dziennikarskimi. Ostatecznie, jak wynika z raportu, polskie media powinny otrzymywać 78,67 mln euro rocznie za korzystanie z ich treści.
Źródło