Biznes Fakty
Startują prace nad Funduszem Klimatu. ETS 2 obciąży finansowo Polaków.
Utworzenie podstaw funkcjonowania Społecznego Funduszu Klimatycznego w postaci planu społeczno-klimatycznego zakłada projekt ustawy, przekazany do konsultacji przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. SFK ma na celu złagodzenie konsekwencji wprowadzenia systemu ETS2.
Projekt zawiera rozwiązania operacyjne i proceduralne, mające na celu ustanowienie systemu zarządzania i kontroli realizacji planu społeczno-klimatycznego. Prezentuje metodykę tworzenia planu, określa beneficjentów, wymogi dla podmiotów wdrażających plan, procedury decyzyjne w sprawie dofinansowania, nieprawidłowości itp. Dodatkowo, przewiduje się, że funkcję instytucji zarządzającej planem będzie pełnił minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego.
Społeczny Fundusz Klimatyczny ma być finansowany z wpływów z systemu ETS2, czyli opłat za emisje CO2 z sektorów budynków oraz transportu. Aktualnie, start systemu planowany jest na rok 2027.
SFK ma na celu wsparcie gospodarstw domowych, mikrofirm i użytkowników transportu, którzy w wyniku wprowadzenia ETS2 znajdą się w trudnej sytuacji materialnej. Środkami do tego celu mają być bezpośrednie dotacje do dochodów oraz wsparcie za pośrednictwem programów i inwestycji ukierunkowanych na podniesienie efektywności energetycznej budynków, ograniczenie emisyjności systemów ogrzewania i chłodzenia budynków, a także zapewnienie szerszego dostępu do mobilności i transportu bezemisyjnego oraz niskoemisyjnego.
Zgodnie z informacją zawartą w Ocenie Skutków Regulacji, część zasobów z SFK może być przeznaczona na czasowe, bezpośrednie wsparcie finansowe gospodarstw domowych i użytkowników transportu w celu zredukowania wpływu wzrostu cen paliw kopalnych, będącego efektem wdrożenia systemu ETS2. Jednakże, to wsparcie powinno mieć charakter przejściowy, a docelowo beneficjenci powinni mieć możliwość skorzystania z oferty inwestycyjnej Funduszu oraz innych środków lub inwestycji publicznych, w celu redukcji zapotrzebowania na energię czy paliwa, i w konsekwencji poprawy sytuacji w obszarze ubóstwa energetycznego lub transportowego.
Jak podkreślono w opisie założeń do projektu, w zgodzie z treścią unijnego rozporządzenia 2023/955 każde państwo członkowskie jest zobowiązane do przedstawienia Komisji Europejskiej swojego planu społeczno-klimatycznego. "Plan ma zawierać spójny zbiór istniejących lub nowych krajowych działań i inwestycji mających na celu wdrożenie nowego instrumentu, tak aby zapewnić przystępne cenowo ogrzewanie, chłodzenie i mobilność, jednocześnie promując kroki niezbędne do osiągnięcia celów klimatycznych Unii Europejskiej i przyspieszając ich realizację" – objaśniono.
Jak wspomniał wcześniej wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jan Szyszko, "Plan Społeczno-Klimatyczny to KPO2 ze wszystkimi atutami i bez niedociągnięć KPO1 (Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności – PAP)”. Według wiceszefa MFiPR, środki finansowe trafią także bezpośrednio do jednostek samorządu terytorialnego, obywatele otrzymają bezpośrednie wsparcie finansowe, a fundusze na usługi publiczne zostaną przeznaczone nie tylko na tabor i infrastrukturę, ale również na utrzymanie połączeń oraz usług.
Za przygotowanie projektu odpowiada resort funduszy i polityki regionalnej. Planowane jest, że ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.(PAP)
wkr/ bpk/ malk/