Biznes Fakty
Obcokrajowcy przy budowie Olefin III Orlen. Śledztwo prokuratorskie zakończone umorzeniem.
Prokuratura Regionalna w Płocku (Mazowieckie) zakończyła dochodzenie dotyczące zatrudnienia cudzoziemców przez kooperantów przy wznoszeniu kompleksu Olefiny III w Orlenie. W poniedziałek Polska Agencja Prasowa uzyskała informację w prokuraturze, że na osobne rozpatrzenie przeznaczono kwestię obejmującą należności pracownicze.
Dochodzenie w sprawie angażowania przez podwykonawców obcokrajowców, a także warunków ich pracy przy wznoszeniu kompleksu Olefiny III w głównym ośrodku produkcyjnym Orlenu w Płocku, trwało przez okres nieco przekraczający rok.
Postępowanie to zainicjowano w oparciu o art. 189a § 1 Kodeksu karnego, który odnosi się do handlu ludźmi, ponieważ spełnia on kryteria wielu czynów, takich jak wyzyskiwanie ludzi do pracy poprzez wprowadzanie ich w błąd, czy też korzystanie z ich bezsilności, na przykład poprzez brak znajomości języka.
– Śledztwo nie udowodniło, że miały miejsce incydenty kwalifikowane kodeksowo jako handel ludźmi. Postępowanie zostało zamknięte z powodu niedostatku znamion czynu karalnego – oznajmił w poniedziałek PAP rzecznik Prokuratury Regionalnej w Płocku, Bartosz Maliszewski.
Zasygnalizował, że z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wydzielono do osobnego zbadania wątek, który dotyczy przypuszczenia „nieprawidłowości w sferze pracowniczej, związanej z niezapłaceniem składek”.
– Ten aspekt dotyczy rozmaitych podmiotów, zatrudniających personel, lecz nie dotyczy samego Orlenu – uzupełnił prokurator Maliszewski. Jak objaśnił, w zakresie przekazanym do osobnego rozpoznania będzie prowadzone jedno śledztwo.
Zakończone przez płocką Prokuraturę Regionalną dochodzenie w sprawie handlu ludźmi, w tym na przykład poprzez rekrutację, przewóz i delegowanie obcokrajowców do pracy przy budowie kompleksu Olefiny III za pośrednictwem podmiotów zewnętrznych od Orlenu, w tym także zagranicznych, obejmowało przedział czasowy od grudnia 2022 r. do września 2024 r. Uruchomiono je po wpłynięciu doniesień o podejrzeniu łamania praw pracowniczych cudzoziemców – od Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) oraz od jednej osoby fizycznej.
Finalnie, po przeprowadzeniu analizy, wydano rozporządzenie o skumulowaniu wszystkich spraw powiązanych z tymi doniesieniami w jedno postępowanie.
Wcześniej, w maju 2024 r., PIP zorganizowała na terenie budowy kompleksu Olefiny III w głównym zakładzie produkcyjnym Orlenu w Płocku punkt informacyjny, lecz żaden z pracowników, który skorzystał z tej możliwości kontaktu, nie wniósł wówczas zażalenia – zgłoszenia tego typu, dotyczące na przykład warunków zatrudnienia, zaczęły spływać od cudzoziemców później i było ich kilkadziesiąt. Następnie, w czerwcu 2024 r., w ramach prowadzonych inspekcji, PIP odnalazła na placu budowy liczne uchybienia przepisom bhp, „charakterystyczne dla prac budowlanych”, przy czym nałożono mandaty i kary pieniężne.
Odnotowano wówczas na przykład nieprawidłowe zabezpieczenie ścian wykopu, w którym prowadzono prace instalacyjne, brak zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości krawędzi zbiornika przy wejściu z drabiny, a także niebezpieczny montaż rusztowań systemowych oraz niestosowanie środków ochrony indywidualnej, w tym brak kasków ochronnych.
W Płocku zlokalizowany jest główny ośrodek produkcyjny Orlenu – największy w Polsce kompleks rafineryjno-petrochemiczny i jeden z czołowych tego rodzaju w Europie. Umowa na wzniesienie tam kompleksu Olefiny III została podpisana w czerwcu 2021 r. ze spółkami Hyundai Engineering z siedzibą w Seulu oraz z Tecnicas Reunidas z siedzibą w Madrycie. Ukończenie inwestycji planowano na pierwszą połowę 2027 r.
W grudniu 2024 r. nowy zarząd Orlenu podjął decyzję o wstrzymaniu projektu budowy kompleksu Olefiny III w jego pierwotnym zakresie. Orlen zakomunikował wówczas, że prace będą realizowane w ramach projektu Nowa Chemia, w sposób umożliwiający optymalizację koniecznych do poniesienia wydatków.
W 2023 r., kiedy budowa instalacji Olefiny III była już w toku, w jej sąsiedztwie otwarto kontenerowe osiedle dla personelu, mogące pomieścić około 6 tys. osób. Orlen podawał wówczas, powołując się na dane wykonawcy inwestycji, że zatrudniani są i będą tam pracownicy m.in. z Korei Płd. i Hiszpanii, jak również z Indii, Malezji, Pakistanu, Filipin, Turcji i Turkmenistanu.(PAP)
mb/ jann/