Biznes Fakty
Fundusz Kościelny nadal działa. Co w rok udało się wypracować zespołowi?
9 lutego 2024 r. odbyło się inauguracyjne posiedzenie powołanego przez premiera Donalda Tuska Międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego, któremu przewodniczy wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz. Z tej okazji postanowiliśmy sprawdzić, co do tej pory udało się wypracować, a także czy obecny rząd ma już pomysł na to, jak w przyszłości miałyby wyglądać relacje państwa z Kościołem i innymi związkami wyznaniowymi.
/Pawel Wodzynski /East News
- Obecnie nie można przesądzić o kształcie ostatecznej propozycji rozwiązań – przekazało Interii Biznes biuro prasowe MON;
- Międzyresortowy Zespół ds. Funduszu Kościelnego spotkał się dwa razy, a zespół problemowy odbył cztery posiedzenia – dodano.
O tym, że Fundusz Kościelny zniknie albo zostanie zreformowany, a relacje na linii państwo-Kościół zostaną wypracowane na nowo, jeszcze podczas kampanii parlamentarnej z 2023 r. mówiło wielu polityków obecnego obozu rządzącego. W ustaleniach programowych „Koalicji 15 października” znalazł się punkt poświęcony rozdziałowi Kościoła od państwa. „Strony koalicji zgodnie potwierdzają, że niezbędny jest rozdział Kościoła od państwa, oparty na zasadach wzajemnej niezależności oraz bezstronności państwa w sprawach przekonań religijnych i światopoglądowych” – czytamy na stronie kancelarii premiera.
Fundusz Kościelny miał zniknąć. W tym celu powołano specjalny zespół
9 lutego 2024 r. odbyło się inauguracyjne spotkanie specjalnego zespołu, który miał pracować nad koncepcją zmiany systemu finansowania Funduszu Kościelnego. Podczas mającej miejsce tego samego dnia konferencji prasowej wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz wyjaśnił, że ponad 90 proc. środków z Funduszu Kościelnego dotyczy spraw związanych z zabezpieczeniem społecznym osób duchownych. „Na dzisiejszym posiedzeniu podzieliliśmy się zadaniami. Każdy z członków zespołu ma przedstawić propozycje koncepcji, od tej od której wychodzimy, czyli od rozważenia koncepcji odpisu podatkowego” – mówił wówczas minister obrony.
Co się zmieniło w rok? Choć w ciągu ostatnich miesięcy wielu polityków obozu rządzącego, w tym m.in. marszałek Sejmu Szymon Hołownia czy wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, wyrażało poparcie dla wypracowania nowych rozwiązań, to nadal nie doczekaliśmy się konkretów. Wiemy natomiast, że w 2025 r. do Funduszu Kościelnego ma trafić ponad 272,6 mln zł. Pierwotnie na ten cel planowano przeznaczyć 275 mln zł, jednak podczas posiedzenia sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych wiceszef resortu spraw wewnętrznych Tomasz Szymański poinformował o przeznaczeniu ponad 3 mln zł z tej kwoty na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych. W budżecie państwa na 2024 r. na Fundusz Kościelny przeznaczono 257 mln zł, a w 2023 r. 216 mln zł.
Do tej pory odbyły się dwa spotkania. „Członkowie nie pobierają wynagrodzeń”
Chcąc uzyskać więcej informacji w sprawie prac Międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego, mając na uwadze to, że jego przewodniczącym jest Władysław Kosiniak-Kamysz, skontaktowaliśmy się z biurem prasowym Ministerstwa Obrony Narodowej (MON). Zapytaliśmy m.in. o to, jakie założenia do tej pory udało się wypracować, ile osób bierze udział w pracach zespołu, a także ile posiedzeń zostało zwołanych do tej pory.
MON przekazało, że w Międzyresortowym Zespole ds. Funduszu Kościelnego zasiada m.in. przewodniczący, Władysław Kosiniak-Kamysz, minister finansów lub wyznaczony przez niego sekretarz albo podsekretarz stanu, minister spraw wewnętrznych i administracji albo wyznaczony przez niego sekretarz albo podsekretarz stanu oraz minister rodziny, pracy i polityki społecznej albo wyznaczony przez niego sekretarz albo podsekretarz stanu. – W pracach Zespołu problemowego uczestniczy 16 osób powołanych przez członków Międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego – czytamy w odpowiedzi przesłanej Interii 20 stycznia przez wydział prasowy MON.
– Prace Międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego są na etapie analizy dokumentu zawierającego kilka wariantowych propozycji rozwiązań wypracowanych przez zespół problemowy. Obecnie nie można przesądzić o kształcie ostatecznej propozycji rozwiązań – podkreśliło biuro prasowe MON. – Dotychczas Międzyresortowy Zespół ds. Funduszu Kościelnego spotkał się dwa razy, a zespół problemowy odbył cztery posiedzenia. Członkowie zespołu nie pobierają wynagrodzeń – dodano.
Próbowaliśmy skontaktować się również z przewodniczącym Międzyresortowego Zespołu ds. Funduszu Kościelnego, wicepremierem Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem, jednak nie uzyskaliśmy odpowiedzi na zadane przez nas pytania.
To nie pierwsza próba zlikwidowania Funduszu Kościelnego
Fundusz Kościelny powstał na mocy ustawy z 20 marca 1950 r. o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego. Fundusz miał być formą rekompensaty dla Kościołów i innych związków wyznaniowych za przejęte od nich przez państwo nieruchomości. Obecnie z Funduszu Kościelnego korzystają wszystkie działające legalnie w Polsce związki wyznaniowe.
To nie pierwszy raz, kiedy władza chce zlikwidować tę unikalną instytucję finansową. PAP podaje, że w latach 2012-2013 trwały prace, które skończyły się przygotowaniem roboczego projektu i umowy między Konferencją Episkopatu Polski a rządem RP. Choć projekt został przedstawiony do konsultacji społecznych, to prace przerwano i ich nie wznowiono.
Olgierd Maletka
