Biznes Fakty
Eksport w Polsce spada. Przegrywamy rywalizację z Chinami
Chińskie towary wypierają polskie z rynków Unii Europejskiej – wynika z raportu opublikowanego przez Narodowy Bank Polski. Chiny umocniły się na pozycji najważniejszego dostawcy dóbr inwestycyjnych oraz towarów konsumpcyjnych. Spada z kolei polski eksport do Niemiec, które część tego importu zastępują zakupami w Chinach.
„III kwartał 2024 r. był szóstym, kiedy nastąpił realny spadek eksportu – to najdłuższy taki okres w XXI w. W omawianym okresie spadek eksportu okazał się też nieco głębszy niż średnio w krajach Unii Europejskiej. Niekorzystny wpływ na realną dynamikę eksportu miał niski popyt w Unii Europejskiej, jak i słaba aktywność sektora eksportowego w krajach będących najważniejszymi partnerami handlowymi Polski” – podał NBP.
„Dodatkowo negatywny wpływ na dynamikę polskiego eksportu miał również duży wzrost importu w wielu gospodarkach UE z krajów trzecich, zwłaszcza z Chin w takich kategoriach jak towary konsumpcyjne trwałego użytku, czy części środków transportu” – dodaje.
Najgłębszy spadek eksportu miał miejsce w kategorii obejmującej środki transportu. W omawianym okresie wartość ich eksportu zmniejszyła się o 10,3 proc. rdr, przyczyniając się do obniżenia dynamiki eksportu ogółem o 2,0 pkt. proc.
„Na głębokie spadki w tej kategorii duży wpływ miała pogarszająca się sytuacja branży motoryzacyjnej. Wśród produktów o najgłębszych spadkach w III kwartale 2024 r. dominowały produkty tej branży. Najsilniej zmniejszył się eksport akumulatorów elektrycznych (33,3 proc. rdr.), aut osobowych (25,5 proc.), ciągników samochodowych (36,5 proc.) oraz autobusów (37,3 proc.)” – dodaje NBP.
NBP podaje, że niekorzystny wpływ na eksport akumulatorów ma wolniejszy, niż oczekiwano, rozwój elektromobilności oraz duży wzrost dostaw z Chin do niemieckich fabryk motoryzacyjnych.
Europa stawia towary z Chin
Według danych Eurostatu (wartość w euro) niemiecki import akumulatorów litowo-jonowych z Chin zwiększył się w III kwartale o 16,3 proc., podczas gdy import z Polski zmniejszył się o 21,2 proc. rdr. Udział Chin w niemieckim imporcie akumulatorów zwiększył się w III kwartale do 38 proc. (z 30 proc. w III kwartale 2023 r.), kosztem importu z Węgier oraz Polski.
Spadek eksportu samochodów odzwierciedla silne zmniejszenie krajowej produkcji. Według danych za III kwartał 2024 r. produkcja sprzedana samochodów osobowych zmniejszyła się zaledwie do 25,8 tys. sztuk (spadek o 64,9 proc.), tj. do podobnego poziomu, jak w II kwartale 2020 r.
Skalę spadków w eksporcie motoryzacyjnym częściowo złagodził wzrost sprzedaży części samochodowych oraz silników spalinowych – głównie małych silników benzynowych do aut hybrydowych.
Sprzedaż części samochodowych w górę
NBP podaje, że części samochodowe są obecnie najważniejszą pozycją w polskim eksporcie. W III kwartale 2024 r. wartość ich eksportu zwiększyła się o 2,2 proc. czemu sprzyjał wzrost produkcji samochodów w Niemczech.
Tendencja wzrostowa kontynuowana była także w eksporcie pozostałych środków transportu – silników lotniczych, bezzałogowych statków powietrznych oraz śmigłowców. Dodatkowo w III kwartale 2024 r. wysoką dynamiką charakteryzował się także eksport pojazdów szynowych.
W III kwartale zmniejszyła się skala spadków w eksporcie towarów zaopatrzeniowych. Jego wartość w III kwartale 2024 r. zmniejszyła się o 2,4 proc. (wobec 5,0 proc. w II kwartale). Spośród głównych grup produktów klasyfikowanych w tej kategorii wyraźny wzrost nastąpił w eksporcie chemikaliów organicznych. W analizowanym okresie ustabilizował się także eksport półproduktów z tworzyw sztucznych. Tendencja spadkowa kontynuowana była natomiast w eksporcie półproduktów z żelaza i stali.
Rośnie import z Chin
W raporcie NBP poinformowało o silnym wzroście importu towarów konsumpcyjnych z Chin.
„Kluczowe znaczenie we wzroście importu ogółem w III kwartale 2024 r. miał popyt na towary konsumpcyjne. Wartość ich importu zwiększyła się w omawianym okresie o 10,6 proc. rdr, podczas gdy łączny import w pozostałych kategoriach zmniejszył się o 0,8 proc. Realny wzrost importu towarów konsumpcyjnych okazał się najsilniejszy od I kwartału 2022 r.” – podaje NBP.
Według NBP duży wzrost (prawie 20,0 proc. rdr) nastąpił w imporcie dóbr trwałego użytku. Szczególnie duży okazał się wzrost importu urządzeń AGD (o 29,1 proc. rdr). Wyraźnie zwiększył się także import mebli (20,8 proc.) oraz odbiorników telewizyjnych (12,7 proc.)
Największe wzrosty importu tych grup produktów nastąpiły z Chin. Import AGD z Chin zwiększył się o 53,0 proc. rdr. W wyniku tak dużego wzrostu udział Chin w imporcie AGD do Polski zwiększył się w omawianym okresie do 48,0 proc.
