Przepisy o immisjach: ochrona przed niedogodnościami od sąsiadów.

Głośne bale do świtu, woń palonego drewna, dym z rożna dostający się do domu — czy to znajome? Mimo że spory z sąsiadami to powszechność dla sporej liczby Polaków, nie zawsze trzeba akceptować wrzawę czy utratę ciszy. Nasze prawo oferuje środki, które pozwalają efektywnie mierzyć się z dokuczliwym lokatorem obok — nawet przed obliczem sprawiedliwości.

• Konflikty sąsiedzkie często są skutkiem immisji, czyli kłopotliwych oddziaływań jak rumor, opary czy aromaty.
• Bazą prawną w potyczce z uciążliwym bliźnim jest art. 144 Kodeksu cywilnego, zabraniający postępowań utrudniających korzystanie z otoczenia.
• Procesy sąsiedzkie mogą trwać długi czas, lecz dają szanse na rozwiązania, warto jednak pierw podjąć próby ugody.
• Dodatkowe dane odnośnie biznesu znajdziesz na stronie Businessinsider.com.pl

Kiedy zachowanie lokatora obok przekracza granice prawa

Jak uwypukla Julia Cichocka na stronie gratka.pl, nie każde utrudnienie od razu oznacza naruszenie prawa, ale istnieje definicja, która dokładnie charakteryzuje sytuacje, kiedy relacje sąsiedzkie stają się trudne do zniesienia. W języku prawnym to immisje — czyli wszelkie wpływy na cudzą własność, które wykraczają poza to, co uważa się za standardowe w danym środowisku.

Do immisji klasyfikuje się m.in. rumor, dym, wonie, drgania czy skażenia. Mogą one mieć charakter dodatni — gdy z jednego lokalu do drugiego przenikają np. dźwięki lub aromaty — albo ujemny, gdy lokator obok pozbawia kogoś dopływu światła słonecznego lub zaburza sygnał telewizyjny przez swoje akcje.

Urbanistyka i rozplanowanie terenu także mają tutaj znaczenie. Starannie zaprojektowana przestrzeń, z jasnym podziałem stref mieszkalnych i przemysłowych, redukuje niebezpieczeństwo sąsiedzkich waśni. Niestety, w realności to teoria, a scysje najczęściej rozgrywają się za ścianą.

Akt oskarżenia to finał — lecz możliwy

Podstawą prawną do działania jest art. 144 Kodeksu cywilnego, który zakazuje posiadaczowi nieruchomości realizowania działań nadmiernie przeszkadzających w użytkowaniu z sąsiadujących parcel.

Znaczy to, że jeśli ktoś stale organizuje głośne imprezy, spala śmieci, wywołując gryzący dym, albo parkuje w sposób uniemożliwiający dostęp do posesji — może być pozwany.

Istotne jest, że granicą jest norma lokalna — to, co w spokojnym osiedlu domów jednorodzinnych postrzega się jako dolegliwość, w centrum obszernego miasta może zawierać się w granicach tolerancji.

Obrona przynależy nie tylko w ramach prawa posiadania. W zgodzie z art. 23 Kodeksu cywilnego, można odnieść się również do naruszenia dóbr osobistych, takich jak zdrowie, prawo do wypoczynku czy ciszy.

Nim dotrzesz do sądu — spróbuj pogawędki

Specjaliści podkreślają: pozew to zawsze ostatnia alternatywa. Wcześniej warto spróbować mniej formalnych sposobów — konwersacji, mediacji, interwencji wspólnoty lub straży miejskiej. Dopiero gdy te metody zawiodą, sprawa może zawitać na wokandę.

Co należy dowieść w sądzie

Sąd nie polega na emocjach, ale na dowodach. Zatem, wnosząc akt oskarżenia przeciwko lokatorowi obok, należy zebrać dokumentację poświadczającą, że niedogodności są rzeczywiste i powtarzalne.

Dowodami mogą być:

• nagrania audio lub wideo,
• fotografie (np. zanieczyszczeń, oparów, parkowania),
• zeznania świadków — innych mieszkańców lub familii,
• notatki służbowe policji lub straży miejskiej,
• dokumentacja lekarska, jeśli kłopot wpływa na samopoczucie.

Pozew musi też spełniać warunki formalne — zawierać dane stron, opis wydarzenia, podstawę prawną i konkretne żądanie, np. nakaz zaprzestania zakłóceń lub obligacja do zmiany trybu użytkowania nieruchomości.

Jak prezentuje się proces i czego oczekiwać

Postępowania sąsiedzkie nie należą do ekspresowych — na werdykt nieraz oczekuje się kilkanaście miesięcy. Do tego dochodzą wydatki: opłata sądowa, możliwe wynagrodzenie adwokata lub rzeczoznawcy.

Sąd może zarządzić m.in.:

• nakaz przerwania kłopotliwych działań,
• obowiązek do zmian technicznych (np. wyciszenia lokalu),
• zadośćuczynienie albo rekompensata, jeśli naruszono dobra osobiste.

Prawo sprzyja ciszy

Zwada z lokatorem obok to coś, czego nikt nie pragnie, ale też nie musi znosić bez końca. Polskie prawo zapewnia efektywne metody protekcji — od pogawędki i mediacji po akt oskarżenia. Ważne jest jednak, by postępować rozważnie, z dowodami i w oparciu o normy, a nie odczucia. Bowiem choć sąd może przyznać rację, to lepszym wyjściem jest często kompromis — nim relacje sąsiedzkie przeistoczą się w długoletnią batalię.

Materiał powstał we współpracy z Grupą Morizon Gratka.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Źródło