Biznes Fakty
Rosja z ogromnym deficytem. Budżet się nie spina
Rosja po raz trzeci z rzędu zakończyła rok z deficytem budżetowym – podaje Agencja Reutera, cytując dane rosyjskiego resortu finansów. Kolejny raz kwota deficytu jest ogromna. To 3,49 biliona rubli (wobec 3,24 bln rubli deficytu w 2023 r.), czyli 34,4 mld dolarów. A to dopiero wstępne szacunki.
/Sergei Savostyanov /AFP
Dochody budżetu Rosji wzrosły w 2024 r. o 26 proc. rok do roku do 36,71 bln rubli. Dynamika wzrostu wydatków była niewiele niższa – wzrosły one o 24,2 proc. do poziomu 40,19 bln rubli, tak więc ostatecznie przewyższyły one wpływy do państwowej kasy.
Rosja z ogromnym deficytem. Budżet się nie spina
Reuters podkreśla, że dane o wykonaniu budżetu Rosji wskazują na gwałtowny wzrost wydatków w samym tylko grudniu 2024 r. – wyniosły one wówczas 7,15 bln rubli, więcej niż w grudniu 2023 i 2022 r.
Dlaczego tak się stało? Rosyjskie ministerstwo finansów samo tłumaczy, że chciało z wyprzedzeniem poczynić część wydatków zaplanowanych na 2025 r. Celem takiego działania jest zwiększenie pola manewru na ten rok, ponieważ może on przynieść wzrost zobowiązań budżetu państwa na skutek kolejnej podwyżki stóp procentowych.
Inflacja w Rosji szaleje. Bank centralny pod presją
W grudniu rosyjski bank centralny utrzymał główną stopę procentową na poziomie 21 proc., chociaż do opanowania inflacji wciąż jest daleko i rynki spodziewały się podwyżki kosztu pieniądza. W ostatnim miesiącu 2024 r. roczna stopa inflacji w Rosji wyniosła 9,5 proc. wobec 8,9 proc. w listopadzie. Z danych Rosstatu (Federalna Służba Statystyki Państwowej) wynika, że Rosjanom mocno doskwierają ceny żywności (wzrost o 11,1 proc. rdr w grudniu, przy czym same ceny warzyw rosły o 22,1 proc.), a także paliw (roczna dynamika wzrostu cen w tej kategorii również wyniosła 11,1 proc.).
Centralny Bank Federacji Rosyjskiej czuje jednak presję ze strony rosyjskiego biznesu, a także Kremla. Grudniowa decyzja o utrzymaniu stóp procentowych na tym samym poziomie zapadła dzień po tym, jak prezydent Rosji Władimir Putin wezwał władze monetarne do tego, by postąpiły w sposób „wyważony”. Agencja Bloomberga, powołując się na własne ustalenia, informowała, że na prezeskę rosyjskiego banku centralnego Elwirę Nabiullinę skarżą się Putinowi czołowi rosyjscy bankierzy i przedsiębiorcy, którzy uważają, że dławi ona gospodarkę polityką wysokich stóp procentowych, uniemożliwiając rządowi federalnemu i biznesowi wspieranie tej gospodarki w obliczu zachodnich sankcji.
/ Sefa Karacan/Anadolu /AFP
Finanse Rosji w 2025 r. Władze chcą zmniejszyć deficyt budżetowy
Wracając do deficytu budżetowego Rosji – w relacji do PKB uległ on zmniejszeniu: do 1,7 proc. z 1,9 proc. w 2023 r. Szacunki rosyjskiego MF były jednak bardziej optymistyczne: początkowo zakładano, że deficyt budżetowy wyniesie w 2024 r. 0,9 proc. PKB, tj. 1,6 bln rubli.
Reuters zauważa, że bez kluczowych dla budżetu Rosji przychodów z handlu ropą i gazem deficyt wyniósłby 7,3 proc. PKB (wobec 7 proc. PKB po wyłączeniu przychodów z paliw kopalnych w 2023 r.).
Jeśli chodzi o 2025 rok, to rosyjski resort finansów spodziewa się, że wydatki budżetu wyniosą 41,47 bln rubli, z czego 41 proc. zostanie przeznaczone na wojsko, policję i służby specjalne. Oczekiwany jest wzrost wpływów z podatków – od nowego roku wzrosła m.in. stawka CIT płacona przez firmy w Rosji, z 20 proc. do 25 proc.; rząd zrezygnował też z liniowego PIT i wprowadził pięć stawek tego podatku – dzięki czemu deficyt ma spaść do 0,5 proc. PKB. Do tych szacunków nie należy się jednak przywiązywać – w ubiegłym roku ministerstwo finansów Federacji Rosyjskiej dwukrotnie nowelizowało budżet w miarę, jak rosły wydatki w związku z prowadzoną przez Rosję wojnę w Ukrainie.
