Biznes Fakty
Ustawa frankowa ma odblokować sądy. MS mówi o zatorach frankowych
Ministerstwo Sprawiedliwości ma plan na sprawy frankowe zalegające w sądach. Konsultowana obecnie ustawa frankowa ma odblokować sądy. „Udrożnienie zatorów frankowych i przywrócenie sądów społeczeństwu jest obecnie priorytetem” – przekazała Aneta Wiewiórska-Domagalska, pełnomocniczka ministra sprawiedliwości ds. ochrony praw konsumenta w rozmowie z PAP. Kluczowa jest kwestia wniosków o zabezpieczenie i wskazanie, że zawieszenie spłacania rat będzie miało charakter automatyczny.

Frankowicze już niedługo będą dochodzić swojej racji na nowych zasadach? Aneta Wiewiórska-Domagalska, pełnomocniczka ministra sprawiedliwości ds. ochrony praw konsumenta w rozmowie z Polską Agencją Prasową wskazała, że ustawa frankowa ma w zamyśle resortu pomóc odblokować sądy. Projekt nowych regulacji został przygotowany w porozumieniu Ministerstwa Sprawiedliwości i środowiska sędziowskiego.
Ustawa frankowa odblokuje sądy?
Liczba spraw frankowych, które czekają na rozpatrzenie, doprowadziła do stworzenia swoistego korku. Aneta Wiewiórska-Domagalska w rozmowie z PAP wskazała, że obecny stan rzeczy dotyczy sytuacji, gdzie sądy są coraz mniej dostępne dla obywateli.
„Zaległości na poziomie sądów apelacyjnych są ogromne, np. w sądzie apelacyjnym w Warszawie na rozprawę czeka się nawet 5 lat. I to nie tylko w sprawie frankowej, ale np. rozwodowej czy majątkowej” – wskazała ekspertka resortu sprawiedliwości.
Zgodnie z wyliczeniami pełnomocniczki ministra sprawiedliwości ds. ochrony praw konsumenta obecnie w sądach apelacyjnych aż 70 na 100 spraw dotyczy kredytów we frankach. Niedługo może się to zmienić z racji planów resortu Adama Bodnara. Powodem ma być ustawa frankowa.
Jak wyjaśnia PAP, proponowana jest ustawa o szczególnych rozwiązaniach w zakresie rozpoznawania spraw dotyczących zawartych z konsumentami umów kredytu denominowanego lub indeksowanego do franka szwajcarskiego. Regulacja zakłada m.in., że konsumenci pozywający banki nie będą musieli składać wniosków o zabezpieczenie np. w postaci zawieszenia spłaty rat – wstrzymanie płatności rat będzie następowało z mocy prawa.
„Ogromna oszczędność czasu, ale również środków państwowych i prywatnych”
Trwają konsultacje społeczne dotyczące proponowanego rozwiązania. MS zdaje sobie sprawę, iż projekt ustawy frankowej budzi duże kontrowersje z każdej ze stron zaangażowanej w proces: kredytobiorców, prawników i banków. Niemniej ekspertka resortu podkreśla, że „udrożnienie zatorów frankowych i przywrócenie sądów społeczeństwu jest obecnie priorytetem„.
Aneta Wiewiórska-Domagalska, pełnomocniczka ministra sprawiedliwości ds. ochrony praw konsumenta dla PAP
Nowe regulacje mają być nie tylko szansą na to, aby sądy działały sprawniej. Według pełnomocniczki, zawarcie w projekcie ustawy wstrzymanie płatności rat z mocy prawa jest istotne zwłaszcza dla sądów apelacyjnych, w których zalega obecnie około 30 tys. spraw zażaleniowych złożonych przez banki. Z kolei dla sądów okręgowych – jak powiedziała – ważnym „przyśpieszaczem” mają być możliwości procesowe dotyczące rozliczenia roszczeń banku i konsumenta w jednym postępowaniu sądowym i jednym orzeczeniu.
Niemniej na stole znajdują się nie tylko kwestie związane z oszczędnością czasu, ale „również środków państwowych i prywatnych”. Ekspertka MS wskazuje w rozmowie z PAP, że „sądy apelacyjne mogłyby wreszcie się zająć wydawaniem wyroków, a nie rozpatrywaniem zażaleń od postanowień sądów okręgowych”.
Konsultacje ws. ustawy frankowej trwają
Konsultacje społeczne dotyczące projektowanej ustawy frankowej trwają. Proces ten ma zakończyć się w połowie marca 2025 r. Aneta Wiewiórska-Domagalska zapewniła w rozmowie z PAP, że sam proces legislacyjny bezie bardzo transparentny, a projekt został przygotowany z poszanowaniem standardów orzeczniczych TSUE. Niemniej z racji dużych emocji, jakie budzi dokument, MS będzie odnosił się do wszystkich zgłoszonych uwag.
Ekspertka MS wyjaśniła, że projektowana ustawa o usprawnieniu postępowań frankowych jest jednym z pierwszych projektów, które mają przyśpieszyć i usprawnić pracę wymiaru sprawiedliwości. Kolejnymi krokami, jakie mają zmienić sytuację w kwestii postępowań frankowych, jest testowany obecnie projekt o nazwie „Digitalny Asystent Sędziego”. Wiewiórska-Domagalska wyjaśniła, że będzie to m.in. baza orzecznictwa TSUE wraz z algorytmem, którego zadaniem będzie przygotowywaniem projektów uzasadnień.
Zabieg ten ma pozwolić także na przetestowanie rozwiązań dotyczących digitalizacji akt oraz automatyzacji procedur w sądach, które będą wykorzystywane w dalszych projektach mających na celu stworzenie cyfrowego sądu.
Agata Jaroszewska