Gwiazdowski: Fundusz nierodzinny

W piątek, 29 sierpnia 2025 r., na platformie RCL (legislation.rcl.gov.pl) opublikowano projekt ustawy Ministerstwa Finansów dotyczący zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz podatku od niektórych instytucji finansowych, w tym fundacji rodzinnych.

Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r., ale będą dotyczyć niektórych transakcji dokonywanych przez fundusze przed tą datą. Chodzi o możliwość sprzedaży aktywów będących własnością funduszy bez płacenia podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) – tzw. „lock-up”, który niektóre organy podatkowe proponują jako sposób na obejście prawa. Obecnie taka sprzedaż zwolniona z podatku będzie możliwa pod warunkiem, że nastąpi po upływie 36 miesięcy od końca roku, w którym fundusz nabył aktywa. Generalnie jest to całkiem rozsądne. Będzie to jednak dotyczyć również aktywów nabytych po 31 sierpnia 2025 r.

To postanowienie jest ewidentnie niezgodne z konstytucją, ale nawet jeśli Trybunał Konstytucyjny podejmie decyzję w tej sprawie, rząd jej nie opublikuje, ponieważ nie uznaje Trybunału.

„Mamy tradycję spędzania weekendów w Ministerstwie Finansów”

Choć zgadzam się z tą zmianą, ponieważ fundacje rodzinne powinny służyć nie tylko optymalizacji podatkowej założyciela, ale także ochronie zgromadzonego majątku rodzinnego, to z ironią zauważam, że ci, którzy mieli skorzystać z przepisów wprowadzonych w 2023 roku, już to zrobili. I różne „osoby nieupoważnione” nie powinny zakładać, że każdy zawsze będzie mógł to zrobić.

Zastanawiam się, czy któryś z funduszy nabył w ten letni weekend aktywa, które można było sprzedać bez podatku. Prokuratura powinna się tym zająć.

Ale nasze Ministerstwo Finansów ma tradycję organizowania wydarzeń w weekendy. Jestem tak stary, że pamiętam, jak pięć lat temu, 28 czerwca 2020 r., w niedzielny wieczór, a dokładniej w dzień wyborów prezydenckich, na stronie internetowej RCL opublikowano projekt uchwały Ministra Finansów w sprawie zniesienia akcyzy na e-liquidy i produkty innowacyjne. Ministerstwo pracuje niestrudzenie nawet w weekendy. Skoro urzędnicy mogą pracować, to podatnicy też powinni. Na konsultacje społeczne i opiniowanie projektu ustawy przeznaczono niecały dzień – termin wyznaczono na godzinę 12:00 w poniedziałek, 29 czerwca 2020 r. Mimo to cztery organizacje zdołały wziąć udział w konsultacjach. Stanowiska trzech z nich były niemal identyczne, co nie mogło być przypadkiem – różniły się jedynie formą gramatyczną poszczególnych słów i form. Jednak stanowisko czwartej organizacji w sprawie projektu ustawy nosiło datę… Sobota, 27 czerwca 2020 r. – dzień przed ogłoszeniem projektu ustawy.

Środki nie będą mogły być wykorzystane na zarządzanie działalnością hotelową

Swoje stanowisko przedstawił również Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), którego konieczność podkreślił RCL w dokumencie sporządzonym 29 czerwca 2020 r. (dzień zakończenia konsultacji społecznych). UOKiK złożył je jednak po zakończeniu konsultacji społecznych. W związku z tym Ministerstwo Finansów nie rozpatrzyło go. Rozporządzenie zostało podpisane 30 czerwca. Prezes UOKiK wskazał, że projekt nie został wystarczająco uzasadniony, może prowadzić do niekonstytucyjnego rozróżnienia przedsiębiorców, a udzielana im pomoc może być niewłaściwa.

Ciekawa sprawa. Ale prokuratura wtedy się tym nie interesowała. Więc pewnie teraz nie będzie się interesować, czy jakiś fundusz coś nabył w ostatnią niedzielę sierpnia.

Ponadto fundusze nie będą mogły prowadzić działalności hotelarskiej, a dochody z wynajmu krótkoterminowego nie będą zwolnione z podatku. W praktyce oznacza to, że ulga podatkowa będzie dotyczyć wyłącznie długoterminowego wynajmu nieruchomości mieszkalnych. Natomiast wszystkie inne formy korzystania z nieruchomości, takie jak wynajem krótkoterminowy, świadczenie usług hotelarskich czy wynajem w celach komercyjnych, będą podlegać podatkowi dochodowemu od osób prawnych.

„Jeśli wierzyć rządowi POPiS, to skończy się to źle”

Chociaż zajęcie wszystkich aktywów wszystkich funduszy jest zrozumiałe i nie narusza zasady równości wobec prawa, wykluczenie określonego rodzaju działalności rodzi pytanie: jaką szkodę wyrządziły Polsce rodziny zajmujące się hotelarstwem przez 35 lat? Jestem wystarczająco stary, żeby pamiętać, jak było przed powstaniem tej branży. Ale może ktoś…

Źródło