Senat zatwierdził ustawę rozszerzającą kompetencje asesorów sądowych w sprawach rodzinnych.

Izba wyższa parlamentu zaakceptowała w czwartek, bez modyfikacji, nowelizację Ustawy o organizacji sądów powszechnych, która pozwala asesorom sądowym na rozstrzyganie w sprawach rozpatrywanych przez działy rodzinne oraz ds. nieletnich w sądach rejonowych. Aktualnie ustawa zostanie skierowana do głowy państwa.

Za przyjęciem nowelizacji opowiedziało się 62 senatorów, 28 było przeciwnych, żaden nie wstrzymał się. Podczas debaty poprzedzającej głosowanie nie wniesiono żadnych poprawek o charakterze legislacyjnym – wcześniej komisja senacka ds. praw człowieka, praworządności zarekomendowała akceptację nowelizacji bez zmian.

Ustawa, zatwierdzona przez Sejm 9 października bieżącego roku, ma umożliwić asesorom sądowym rozstrzyganie spraw z zakresu: prawa rodzinnego i opiekuńczego, kwestii demoralizacji i czynów zabronionych popełnianych przez osoby nieletnie, a także leczenia osób z nałogami alkoholowymi, jak również od środków odurzających i substancji psychotropowych.

Projekt nowych regulacji opracowało Ministerstwo Sprawiedliwości. Resort zapewnia, że mają one wspomóc efektywniejsze funkcjonowanie sądownictwa rodzinnego, które powinno być traktowane priorytetowo z uwagi na specyfikę spraw rozstrzyganych w tych sądach. Dodatkowo, mają umożliwić asesorom zdobywanie wiedzy praktycznej w obszarze ochrony prawnej najbardziej bezbronnych członków społeczeństwa – dzieci i ich rodzin, osób leczonych w szpitalach psychiatrycznych, jak i osób starszych oraz osób z niepełnosprawnościami.

„Biorąc pod uwagę, że asesura stanowi podstawową drogę do uzyskania zawodu sędziego, obecny stan prawny, uniemożliwiający odbywanie asesury w wydziałach rodzinnych i ds. nieletnich, utrudnia nabywanie umiejętności praktycznych przez osoby, które potencjalnie mogłyby zostać sędziami orzekającymi w tym obszarze, oraz ogranicza napływ nowych sędziów do tych wydziałów” – stwierdziło ministerstwo, dodając, że osoby po asesurze w innych działach nie wykazują zainteresowania zmianą specjalizacji.

Zgodnie z danymi MS, działy rodzinne i ds. nieletnich charakteryzują się największym obciążeniem pracą – w roku 2023 sędzia rozpatrywał średnio 1582 sprawy, a w roku 2024 – 1534,4 sprawy. Dla porównania, w sprawach cywilnych było to odpowiednio 648,5 i 596,3, w sprawach karnych – 1021,4 i 988,4, w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych – 349,6 i 444, a w sprawach gospodarczych – 409 i 403,4.

Ministerstwo w uzasadnieniu do nowelizacji zwróciło również uwagę na to, że cechą charakterystyczną wydziałów rodzinnych i ds. nieletnich jest wysoka liczba spraw pilnych, które wymagają szybkiego rozpatrzenia. Dotyczy to na przykład spraw dotyczących przemocy w rodzinie, umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczej czy wyznaczenia kuratora.

Jak podkreśla resort, asesorzy orzekają jedynie w sądach rejonowych, więc po zmianie prawa nie będą rozpatrywać spraw takich jak rozwody, które należą do kompetencji sądów okręgowych.(PAP)

nno/ mja/ ugw/

Źródło