Biznes Fakty
Pożyczki rodzinne. Zapomnij o tym, a urząd skarbowy nałoży na ciebie karę.
Wsparcie finansowe ze strony krewnych jest często postrzegane jako sprawa prywatna. W rzeczywistości jednak przepisy nakładają na pożyczkobiorcę określone obowiązki, których nieprzestrzeganie może skutkować wysokimi karami podatkowymi. Co warto wiedzieć o pożyczkach rodzinnych?

Treść:
Pożyczka rodzinna – kto musi zapłacić podatek?
Wiele osób kojarzy pożyczkę od krewnych z pomocą niewymagającą formalności. Jednak w praktyce urząd skarbowy traktuje ją tak samo jak każdą inną umowę pożyczkową , a w niektórych przypadkach wymaga uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PKC).
Podatek PCC od pożyczki wynosi 0,5% jej kwoty i, co istotne, płaci go pożyczkobiorca – osoba otrzymująca środki. Jest on zobowiązany do powiadomienia urzędu skarbowego o udzieleniu pożyczki i uiszczenia podatku, chyba że zachodzą przesłanki uzasadniające zwolnienie z podatku.
Jeśli więc pożyczymy pieniądze od rodziców, rodzeństwa, dziadków, dzieci czy małżonka, teoretycznie możemy uniknąć płacenia podatku, ale tylko pod warunkiem spełnienia pewnych formalności.
Kiedy nie ma obowiązku płacenia podatku od pożyczki rodzinnej? Ważne punkty.
Polskie prawo przewiduje całkowite zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych (PIT) pożyczek udzielanych członkom najbliższej rodziny. Zwolnienie to dotyczy w szczególności małżonków, rodziców, dzieci, rodzeństwa, dziadków i wnuków. Aby uzyskać tę ulgę, konieczne jest spełnienie ściśle określonych wymogów formalnych, a niespełnienie choćby jednego z nich spowoduje, że urząd skarbowy potraktuje pożyczkę jak każdą inną czynność podlegającą opodatkowaniu.
Podstawowym warunkiem uzyskania ulgi podatkowej od pożyczki rodzinnej jest złożenie wniosku do urzędu skarbowego na formularzu PCC-3 w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy. Jeżeli jednak wniosek o pożyczkę nie zostanie złożony w wyznaczonym terminie, prawo do ulgi podatkowej wygasa.
Drugim warunkiem, który wiele osób pomija, jest sposób przekazania środków. Pieniądze muszą zostać przekazane pożyczkobiorcy przelewem bankowym lub przekazem pocztowym. Dlaczego jest to ważne? W przypadku kontroli konieczne jest potwierdzenie, że pożyczka została faktycznie udzielona w określonej kwocie i w określonym terminie. Tym samym przekazanie gotówki „do ręki” pozbawia prawa do odliczenia podatkowego, nawet jeśli pożyczkobiorcą jest rodzic, małżonek lub rodzeństwo, a sama umowa została sporządzona w formie pisemnej.
Jakie są konsekwencje niepowiadomienia urzędu skarbowego o pożyczce rodzinnej?
Niezgłoszenie pożyczki do urzędu skarbowego w wyznaczonym terminie automatycznie skutkuje utratą prawa do zwolnienia z podatku. W takim przypadku pożyczkobiorca będzie zobowiązany do zapłaty podatku PCC od otrzymanej kwoty pożyczki. W przypadku braku zapłaty podatku i wykrycia takiej transakcji przez urząd skarbowy, zostanie ona zakwalifikowana jako podlegająca opodatkowaniu i zastosowana zostanie tzw. stawka karna. Oznacza to, że zamiast standardowego podatku w wysokości 0,5% kwoty pożyczki, pożyczkobiorca będzie musiał zapłacić 20%.
Należy pamiętać, że urząd skarbowy nie ma obowiązku przeprowadzania odrębnego dochodzenia w sprawie pożyczki. Informacje na jej temat mogą zostać ujawnione podczas zupełnie innej kontroli, na przykład podczas analizy transakcji bankowych, sprawdzania źródeł finansowania zakupu nieruchomości czy weryfikacji zeznań podatkowych.
VB